Hyperthyreoïdie bij de kat.
Bij oudere katten van 10 jaar en ouder komt een aandoening voor die bekend staat onder de naam hyperthyreoïdie. Dit houdt in een te hoge productie van schildklierhormoon.
De kat heeft 2 schildklieren, die in de hals aan beide zijden van de luchtpijp liggen. Een normale schildklier is vrijwel niet voelbaar. Bij deze aandoening is de schildklier vergroot en vaak in de hals voelbaar als een verschuifbare erwt of iets groter. Er wordt een overmaat aan schildklierhormoon geproduceerd waardoor de stofwisseling van de kat aangezet wordt en een aantal organen, waaronder hart en nieren, zwaarder belast worden.
De vergrote schildklier is een gevolg van een goedaardig vorm van kanker van het schildklierweefsel. Het tumoreus ontaarde schildklierweefsel laat zich niet meer afremmen (voor wat betreft hormoonproductie) door de in het lichaam aanwezige regelmechanismen.
Symptomen:
•vermageren, terwijl de kat meestal goed of zelfs extra veel eet.
•onrust, veel mauwen.
•geregeld braken.
•meer drinken en plassen.
•meer ontlasting en/of diarree.
Kat met typische verschijnselen van hyperthyreoïdie: mager, gespannen houding, slechte vachtconditie.
Deze symptomen passen echter bij zeer veel andere ziektebeelden.
Niet al deze symptomen hoeven tegelijk voor te komen. Vermageren zie je bij deze aandoening wel vrijwel altijd.
Deze verschijnselen kunnen bij een oudere kat ook andere oorzaken hebben. Zo zie je vermageren, braken en veel drinken ook vaak bij nierproblemen en kunnen onrust en veel mauwen ook door dementie veroorzaakt worden, beide problemen die we veel bij oudere katten tegenkomen.
Bij onderzoek kan vaak, maar niet altijd, de vergrote schildklier in de hals gevoeld worden.
Met bloedonderzoek is de diagnose met zekerheid te stellen. Het schildklierhormoon (=T4) wordt dan in het bloed bepaald. Bij een duidelijke verhoging is er sprake van hyperthyreoïdie.
Bloedonderzoek is ook nodig om eventuele andere ouderdomsziekten te diagnosticeren. Zoals vermeld komt nierfalen bij oudere katten ook frequent voor. Bij katten met een schildklierprobleem kan een tegelijkertijd voorkomend nierfalen gemaskeerd worden omdat de bloedruk door schildklierproblemen vaak verhoogd is. Deze patiënten zijn wat lastiger te managen omdat behandeling van het ene probleem nadelig is voor het andere probleem.
Overbelasting van het hart door schildklierproblemen kan leiden tot hartspierziekte gelijkend op HCM (zie hartproblemen kat. Het kan nodig zijn om dit secundaire probleem tijdelijk of blijvend apart te behandelen, naast de behandeling van het schildklierprobleem.
Behandeling:
Voor de behandeling van deze aandoening zijn 4 mogelijkheden:
Met medicijnen: met 2x daags 1 tabletje Felimazole® zijn de klachten goed te onderdrukken. Dit is de meest gangbare behandeling. De juiste hoeveelheid hiervan moet periodiek met bloedonderzoek gecontroleerd worden. Felimazole is in 3 sterktes verkrijgbaar, zodat de dosering voor vrijwel elke kat naar behoefte (op basis van bloedonderzoek) aangepast kan worden. De tabletten mogen niet gedeeld worden.
operatief: de vergrote schildklier wordt operatief verwijderd. Om de stofwisseling te stabiliseren wordt dan eerst 3 weken schildklierremmers gegeven. Dit verlaagt het narcose-risico. Dit lost niet altijd de klachten op, omdat er nogal eens hyperactief schildklierweefsel op andere locaties zit (lager langs de luchtpijn, in de borstholte).
Scintigrafie en behandeling met radioactief jodium: met een scan wordt het hyperactieve schildklierweefsel in beeld gebracht, waarna met radioactief jodium dit weefsel selectief bestraald kan worden. Deze therapie is waarschijnlijk de beste, maar is ook erg lastig vanwege veiligheidsmaatregelen die nodig zijn bij het omgaan met radioactief materiaal. Momenteel kan deze therapie daardoor in Nederland alleen in een dierenkliniek in Lienden: www.delingehoeve.nl
Met dieetvoeding: het dieetvoer Hills YD bevat extreem weinig jodium, en daarmee is de afwijkende schildklier ook af te remmen. Dit voer is uitsluitend geschikt als u maar 1 kat heeft, die nooit buitenkomt, want zeer kleine hoeveelheden van ander eten of een gevangen prooi, bevatten al zoveel jodium dat het effect van het dieet teniet gedaan wordt .Hills YD is bij ons uitsluitend op bestelling verkrijgbaar.