Geboorte bij de hond.
VoorbereidingVoeding teefGeboorteWanneer hulpVerzorging pups
Voorbereiding.
Allereerst is het van belang dat u aan de geldende wetgeving voldoet! Fokken met bepaalde rassen kan uitsluitend als er aan strikte criteria wordt voldaan. Dit is vanwege de welzijnsproblemen die bepaalde uiterlijke kenmerken (zoals korte snuiten) met zich meebrengen. Voor deze wetgeving verwijzen wij u naar de site van het NVWA. Het is ook echt strafbaar om tegen deze regels in te gaan!
De normale dracht bij honden duurt gemiddeld 61,4 dagen, met een spreiding van 58 tot 67 dagen. Deze variatie in drachtlengte wordt beïnvloed door het ras, maar ook door de grootte van het nest. Kleinere nesten (1 tot 2 pups) hebben vaak een langere draagtijd dan grote nesten. Bij een draagtijd van meer dan 67 dagen is controle door de dierenarts verstandig omdat mogelijk ingegrepen moet worden.
Het is uiteraard van belang om u goed voor te bereiden op de komende bevalling. Veel informatie hierover is beschikbaar via de fokkerswijzer, een handig naslagwerkje wat u via de link kunt bestellen.
Een goede werpkist is een erg handig hulpmiddel, evenals een warmtelamp om een warme plek voor de pups te creëren. Direct onder de lamp moet het 26 graden zijn. Dit is nodig omdat pasgeboren pups zelf hun lichaamstemperatuur niet op peil kunnen houden en dus snel kunnen afkoelen. 2 weken na de bevalling kan de temperatuur afgebouwd worden naar kamertemperatuur.
Voeding zwangere teef.
De laatste 2 weken van de dracht gaat de energiebehoefte van de teef flink omhoog, omdat de pups een groeispurt maken. Maar door een volle buik kan de hoogzwangere teef minder eten. Aan deze hogere energiebehoefte kan worden voldaan door puppyvoer te geven, en wel in kleine porties verspreid over de dag. Dit moet puppyvoer zijn voor kleinere rassen, niet de variant voor grotere rassen, omdat daar minder calcium in zit. De melkgift vraagt namelijk juist veel calcium van het lichaam. Ook na de bevalling blijft de energiebehoefte van de teef nog een tijd hoog door de melkgift. De top van de energiebehoefte van de teef ligt op ongeveer 3 weken na de bevalling. Ze eet dan makkelijk 4x zoveel energierijke voeding als normaal. Dit hangt natuurlijk ook af van het aantal pups dat ze moet voeden.
De geboorte.
Het moment van de bevalling is in de meeste gevallen redelijk te voorspellen met behulp van de lichaamstemperatuur. Deze zakt 12 tot 24 uur voor de bevalling van de eerste pup namelijk 0,5 tot 1 graden. Om deze daling op te merken moet u vanaf dag 55 liefst 3xdaags de temperatuur opmeten (rectaal met een digitale thermometer), en deze in een grafiekje zetten. Tijdens de geboorte stijgt de temperatuur weer en kan dan licht verhoogd zijn gedurende een paar dagen.
Als er 24uur na een de temperatuursdip nog geen tekenen zijn van een naderende geboorte (vaginale uitvloeiing, nest maken, eventueel al persbewegingen), dan is het verstandig contact op te nemen met uw dierenarts.
Het opzwellen van de melkklieren waar dan ook melk uit te halen is, is niet betrouwbaar om het moment van geboorte te schatten, omdat dit al dagen voor de geboorte het geval kan zijn. een tot twee dagen voor de geboorte is soms wat slijmerige vaginale uitvloeiing te zien. Als de uitvloeiing groenig of bloederig wordt is de geboorte meestal begonnen.
Op de dag van de geboorte zal de teef onrustig zijn, geen of minder eetlust hebben, kan vaker gaan plassen en poepen, hijgen, graven in de werpkist, en zal zich vaak schoonlikken in het genitale gebied. De geboorte begint met de ontsluitingsfase, welke 6 tot 12 uur duurt. In deze fase heeft de teef weeën en vertoont in toenemende mate de hier bovengenoemde verschijnselen. In de ontsluitingsfase wordt de geboorteweg voorbereidt voor de volgende fase, de uitdrijvingsfase.
Tijdens de uitdrijvingsfase worden de weeën (het samentrekken van de baarmoeder) krachtiger, en zullen deze ook gepaard gaan met krachtig persen van de teef zodra een pup de bekkenholte binnengaat. De meeste teven zullen tijdens deze persweeën gaan liggen, maar het kan ook gehurkt of staand. Het persen op de eerste pup, zeker als het een eerste nestje betreft, duurt vaak wat langer dan bij de volgende pups, omdat de geboorteweg opgerekt moet worden.
Als een teef langer dan 45 minuten krachtig en frequent op een eerste pup perst zonder vorderingen, dan moet u een dierenarts waarschuwen. Indien de teef op de volgende pup(s) langer dan 30 minuten krachtig en frequent perst zonder vorderingen dan geldt hetzelfde.
Teven nemen na de geboorte van elke pup echter meestal een kortere of langere pauze, waarin niet geperst wordt. Daarom duurt het gemiddeld drie kwartier tussen de geboorte van twee pups. De pauze waarin niet geperst wordt, mag wel twee tot drie uur duren. Teven kunnen tijdens deze periode in slaap vallen, waardoor het nog wel langer kan duren voor ze weer begint met persen. Een lange tijd tussen 2 pups kan dus normaal zijn, als er niet geperst wordt. In deze rustperiode kan er wel af en toe een wee zijn zonder duidelijke buikpers.
De pups worden vaak geheel in het vruchtvlies geboren. Normaal gesproken zal de teef de vruchtvliezen kapot trekken en de pups schoon likken. Het likken stimuleert het op gang komen van de ademhaling van de pup. Als de teef niet snel de vruchtvliezen opentrekt dan moet u dit doen, en zonodig moet u ook het op gang komen van de ademhaling stimuleren door na het vrijmaken en schoonmaken van het kopje en bekje de pup krachtig te wrijven met een handdoek. Vervolgens zal de teef normaliter de navelstreng doorbijten. Het is verstandig om op te letten of zij dit niet te dicht bij de buikwand doet, want deze is bij pups nog erg zwak. Als de teef dit achterwege laat kunt u zelf de navelstreng afbinden met bv. garen of flosdraad, 2-3 cm vanaf de buikwand. Na afbinden kunt u de navelstreng doorknippen aan de kant van de nageboorte en de streng eventueel desinfecteren met betadine.
Pasgeboren pup, nog in de vliezen. De rest van het nest hangt al aan de melkbar.
De pup wordt schoongelikt.
In de laatste fase van de geboorte wordt de placenta uitgedreven. Dit gebeurt meestal binnen 5 tot 15 minuten na de pup, maar kan ook direct met de pup gebeuren. Ook worden er soms 2 pups geboren, en daarna 2 placenta's. De teef eet de placenta's meestal op, maar zorg dat ze niet meer dan 3 tot 4 placenta's opeet, anders kan dit braken en diarree tot gevolg hebben.
Probeer de pasgeboren pups liefst snel aan het drinken te krijgen. U kunt ze daarbij helpen door ze op de goede plek te leggen. Eventueel kunt u ook een druppeltje melk uit een tepel masseren, vervolgens het bekje van de pup openen en deze met geopende bek rechtstreeks op de tepel zetten. De melk bevat de eerste 24 uur veel antilichamen die de pups de eerste levensweken bescherming moet gaan bieden tegen infecties. Deze antilichamen kunnen de darmen van de pups alleen in de eerste levensuren intact passeren. Een pup die deze maaltijd mist heeft een veel groter risico om ziek te worden de eerste levensweken.
Belangrijk is om te weten wanneer u de dierenarts moet inschakelen, daarom staan deze punten hieronder nogmaals op een rijtje:
•Draagtijd langer dan 67 dagen
•Uitblijven van verschijnselen van de geboorte binnen 24 uur na een gemeten temperatuursdaling aan het einde van de dracht.
•Langer dan 30 minuten (45 minuten voor 1e pup) frequent en krachtig persen op een pup zonder vorderingen.
•Als de teef gedurende 1 tot 2 uur zo nu en dan zwak perst zonder vorderingen.
•Als de teef gedurende 2 tot 3 uur niet perst, terwijl er nog wel pups aanwezig zijn.
•Als de teef ziekteverschijnselen vertoont (NB; braken en diarree rond de geboorte is vaak "normaal")
•Als de teef stinkende of abnormaal gekleurde vaginale uitvloeiing heeft.
•Als de teef (abnormaal) veel bloed verliest via de vulva.
• Indien er twijfels zijn over het geboorteverloop en de gezondheid van de teef of de pups.
Na de bevalling komt de melkgift van de teef goed op gang, en dit kost de teef veel energie. Zij moet daarom tot aan de speenleeftijd van de pups op energierijke voeding (puppyvoeding) blijven staan. Na de bevalling kan een teef nog tot 3 weken lang uitvloeiing hebben. Deze begint rood tot roodgroen en geurloos, wordt daarna lichter van kleur en is aan het einde helder, doorzichtig en geurloos.
Het is verstandig om de teef dagelijks te temperaturen, de uitvloeiing te controleren, en te voelen of de melkklierpakketten niet hard, warm en pijnlijk zijn. Dit kan bij melkstuwing of melkklierontsteking. De normale temperatuur bij een hond is 38 tot 39 graden, maar na de bevalling kan deze een paar dagen verhoogd blijven tot 39,5. Bij gevonden afwijkingen moet u uiteraard uw dierenarts consulteren.
Flatcoated retriever met nestje.
Verzorging pups.
De pups hebben uiteraard ook veel aandacht nodig!
Het is verstandig om van alle pups het gewicht bij te gaan houden direct na de geboorte. In principe moet het gewicht van een pup elke dag toenemen, met uitzondering van de eerste en eventueel de tweede dag na de bevalling, dan zijn ze soms iets lichter. Als ze daarna niet aankomen of afvallen is dat een aanwijzing voor problemen. Het kan zijn dat de teef te weinig melk geeft, of dat er teveel pups zijn, de pup kan een slechte zuigreflex hebben, de pup kan ziek zijn.
Het kan dan nodig zijn om te gaan bijvoeden met kunstmelk. Dit kan met een speenflesje, maar gaat vaak sneller en betrouwbaarder met een maagsonde.
De pups groeien de eerste 10 dagen dagelijks ongeveer 10% van het geboortegewicht. Na 10 dagen gaan de oogjes open en is het gewicht verdubbeld. Na 20 dagen wegen ze 3 tot 4 maal het geboortegewicht.
bijvoeden met kunstmelk.
Dierenkliniek Ter Gouwe kan u op meerdere manieren helpen bij het fokken van een nestje honden:
•Bepalen van het optimale moment van dekken door middel van progesteronbepalingen in het bloed.
•Drachtigheidscontrole door middel van echodiagnostiek vanaf 3-4 weken na dekking.
•Advies, informatie en medisch ingrijpen tijdens de bevalling indien nodig.
•Advies, informatie en zonodig medisch ingrijpen tijdens de nazorg bij de teef en de pups.
•Vaccineren en chippen van pups.