Vergiftigingen bij huisdieren.


Het komt helaas nog regelmatig voor dat wij dieren met vergiftigingsverschijnselen aangeboden krijgen. Vrijwel altijd betreft dat geen moedwillige vergiftiging, maar eerder een ongelukkig situatie waarbij het dier door onvoorzichtigheid of onwetendheid van de eigenaar met giftige stoffen in contact is gekomen.

Symptomen bij vergiftiging.

De meest voorkomende verschijnselen bij vergiftigingen zijn maagdarmklachten en hersenverschijnselen. Daarnaast kan er orgaanschade ontstaan, en er zijn symptomen die specifiek zijn voor bepaalde gifstoffen.

•Maagdarmklachten: misselijkheid, braken, diarree, buikpijn.

•Hersenverschijnselen: sloomheid of juist exitatie (hyperactief of hypergevoelig voor bv. Geluid of andere prikkels), spiertrillingen, krampen, epileptiforme toevallen.

•Orgaanschade: aantasting van lever- en of nierfunctie.

•Specifieke symptomen: bv. verhoogde bloedingsneiging (spontane bloedingen) bij rattengif.
Welke symptomen optreden is uiteraard afhankelijk van de aard en de hoeveelheid van de opgenomen gifstof.


Hieronder sommen wij de bij ons meest voorkomende vergiftigingen bij honden en katten op. Enkele van deze stoffen zijn minder bekend als vergiftiging, maar juist daarom gevaarlijk:

•Verkeerd medicijngebruik: honden die bv een hele pot of strip smakelijke tabletten opeten. Er zijn diverse medicijnen voor honden en katten waarvan de tabletten voor gemakkelijke inname smakelijk zijn gemaakt. Dit is erg handig, maar kan dus ook gevaarlijk zijn als de hond bij de voorraad kan!

•Verkeerd medicijngebruik: honden die humane medicijnen te pakken krijgen.

•Verkeerd medicijngebruik: katten die behandeld worden met vlooienbestrijdingsmiddelen voor honden. Dit kan gemakkelijk zeer slecht aflopen.


Hierboven een filmpje van een kat met permethrin intoxicatie.


Dit zien wij helaas nog vrij regelmatig, en is gevolg van gebruik van een vlooien/teken-bestrijdingsmiddel voor de hond, op de kat. Het veroorzaakt o.a. heftige neurologische klachten: exitatie, trillen, krampen, toevallen.

•Verkeerd medicijngebruik: overdosering van eigen medicijnen.

•Verkeerd medicijngebruik: paracetamol is voor honden geen veilige pijnstiller. Er zijn diergeneeskundige pijnstillers die veel veiliger zijn. Voor katten is paracetamol ronduit giftig!

•Gifstoffen: rattengif zit vaak verwerkt in rijstkorrels, waarbij de korrels als waarschuwing fel gekleurd zijn. Een hond ziet ze uiteraard gewoon als rijst…

•Gifstoffen: slakkengif: ook dit zijn vaak felgekleurde korrels die honden makkelijk opnemen.

•Gifstoffen: mierenlokdoos: een hond wil nog wel eens zo,n doosje kapot kauwen en de inhoud opeten.

•Planten: heel veel, zelfs de meeste kamerplanten, zijn giftig bij opname. Met name katten willen nog wel eens op kamerplanten kauwen. Vergiftigingsverschijnselen beperken zich meestal gelukkig tot niet al te ernstige maagdarmklachten. Een lijst met giftige planten kunt u vinden bij het LICG.

•Planten: taxus is zeer giftig! Dieren zullen niet snel iets hiervan eten, maar als er gesnoeid is kan een hond per ongeluk toch wat binnenkrijgen.

•Planten: lelie's: het stuifmeel van deze bloemen is plakkerig en kan daardoor in de vacht van katten blijven hangen. Bij schoonlikken van de vacht wordt het opgenomen en is zeer schadelijk voor de nierfunctie. Dit zal niet snel acute verschijnselen geven, maar eerder bijdragen aan het frequent voorkomen van verminderde nierfunctie bij oudere katten.

•Etenswaren: chocolade is giftig voor honden (en ze vinden het vaak net zo lekker als wij). Hoe hoger het cacao-gehalte, hoe giftiger.

hond met chocolade latter

•Etenswaren: rozijnen en druiven zijn giftig voor honden, ze tasten de nierfunctie aan.

•Etenswaren: Xylitol, een kunstmatige zoetstof die in o.a. kauwgom kan zitten, kan in hoge dosering bij honden een plotselinge daling van de bloedsuikerspiegel geven. Dit effect kan snel optreden na inname en kan levensbedreigend zijn.

•Ethyleenglycol, de werkzame stof in antivries (ruitensproeiervloeistof) en koelvloeistof, is erg giftig. Het tast de nierfunctie snel en dusdanig ernstig aan dat vergiftigingen meestal fataal zijn. Het geeft een zoete smaak aan antivries en koelvloeistof en is daardoor aantrekkelijk voor honden!

•Teflon (anti-aanbaklaag): Koekenpannen, gourmetsets, grills e.d. zijn meestal uitgerust met een anti-aanbaklaag van teflon. Als deze laag oververhit raakt, komen er stoffen vij die erg giftig zijn voor vogels! Dit kan acute benauwdheid en sterfte veroorzaken.

Een nog uitgebreidere lijst met giftige stoffen is te vinden op de website van het LICG, of via de bijsluiter:



Behandeling van vergiftigingen:

•Als u opname van gifstoffen heeft gezien: direct contact opnemen. Vaak kunnen wij symptomen van vergiftiging nog voorkomen door het dier te laten braken. NB: laten braken is alleen zinvol KORT na opname van gifstoffen, dus wacht niet en bel direct de dienstdoend dierenarts!

•Braken NIET opwekken door een theelepel zout achter in de bek. Dit wordt nog wel eens gedaan maar heeft vaak niet het gewenste effect en kan zelfs tot zoutvergiftiging leiden!

•Neem de verpakking van de betreffende gifstof mee naar de kliniek.

•Voor bepaalde gifstoffen is een specifieke therapie mogelijk en nodig (bv. rattengif), voor de meeste is alleen een symptomatische therapie mogelijk.

•Benauwde vogels door "teflon-vergiftiging" moeten zuurstof toegediend krijgen.

•Als er sprake is van symptomen maar een eventuele vergiftiging is niet bekend, of er is sprake van een vergiftiging waar geen specifieke therapie voor is, dan behandelen wij symptomatisch, wat inhoudt dat de klachten met medicijnen worden onderdrukt en dat de vitale functies worden gecontroleerd en zo nodig ondersteund worden.

•Een behandeling met medicinale koolstof (norit) kan verdere opname voorkomen, en infuustherapie kan uitscheiding van opgenomen gifstoffen bespoedigen en is essentieel voor het in stand houden een goede doorbloeding van de organen, welke nu extra kwetsbaar zijn door de aanwezigheid van gifstoffen in het lichaam.

•In geval van maagdarmklachten kunnen wij symptomatisch behandelen tegen braken en diarree met medicijnen en dieetvoeders.

•In geval van neurologische klachten kunnen wij bij exitatie dieren sederen met valium of zo nodig zwaardere middelen.

•In geval van een kat, vergiftigd met een vlooienpipet voor de hond, dan wassen wij de toedieningsplaats ruim met afwasmiddel, om verdere opname zoveel mogelijk tegen te gaan. Deze handeling zou u thuis ook direct kunnen toepassen als u per abuis een verkeerde pipet heeft toegediend.


gifstoffen en huisdieren

Preventie van vergiftigingen:

•Alle medicijnen, zowel humaan als diergeneeskundig, op een veilige plek opbergen, waar dieren niet bij kunnen.

•Gebruik medicijnen in de juiste dosering en voor de juiste diersoort.

•Gebruik GEEN gifstoffen in en om het huis. Als u huisdieren heeft is opname hiervan nooit uit te sluiten.

•let op of uw kat(ten) aan kamerplanten zitten. Biedt een alternatief aan: kattengras vinden ze aantrekkelijker en is niet schadelijk.

•Ruim snoeisel van taxus direct op.

•Geef uw hond geen chocolade, rozijnen of druiven. Berg met name chocolade veilig op!

•Pas op met antivries! Berg het veilig op, en als u morst direct opruimen anders kan een hond het oplikken. Let op bij auto's, motoren, campers enz. Bij defecten kan er koelvloeistof uitlekken.

•Als u katten in huis heeft liever geen lelie's kiezen maar andere bloemen. Het is moeilijk om opname geheel uit te sluiten.

•Als u spullen met anti-aanbaklaag gebruikt, zet uw vogels dan in een andere ruimte, en laat de gebruikte ruimte goed doorluchten voor dat u de vogels terugplaatst.